Druga fala digitalizacji wprowadza zakłócenie (disruption) we wszystkich sferach. Dokładna analiza danych wskazuje natomiast, że nie każda zmiana technologiczna jest zakłóceniem i nie każda jest radykalna. Odróżnienie ich i odpowiednia reakcja mogą być kluczem do sukcesu dla wielu firm.
Innowacje zakłócające (ang. disruptive) i innowacje radykalne (ang. radical) stanowią złożony fenomen, ale trzeba umieć je rozróżnić i wykorzystać – brak takich umiejętności może przynieść firmie więcej szkody niż korzyści. Dzięki analizie artykułów naukowych z lat 1975-2015, poświęconych badaniom nad innowacją, okazało się, że to właśnie te dwa typy zmian pojawiały się w tekstach najczęściej i były powiązane z największą liczbą tematów.
Czym jest innowacja zakłócająca?
Innowacja zakłócająca ma miejsce, kiedy nowi gracze na rynku rzucają wyzwanie konkurentom z dłuższym stażem, czasem mimo braku odpowiednich zasobów. Proces ten zachodzi na dwa sposoby.
Nowi gracze mogą starać się dotrzeć do targetu przeoczonego przez rywali, proponując im produkt uznany za mniej wartościowy przez bardziej wymagających klientów konkurencji, a potem rozwijać produkt i piąć się w górę. Idealnym przykładem jest Netflix, który zwrócił się do nerdów i w krótkim czasie pokonał swojego największego rywala, firmę Blockbuster.
Druga opcja to stworzenie rynku w miejscu, gdzie jeszcze go nie ma, i pozyskanie klientów, którzy jeszcze nie wiedzą, że staną się konsumentami.
Czym jest innowacja radykalna?
Radykalne innowacje rodzą się natomiast z wykreowania nowej wiedzy i komercjalizacji zupełnie nowych pomysłów albo produktów. Badania nad radykalną innowacją koncentrują się na typach zachowań organizacyjnych i strukturach, przewidując komercjalizację przełomowych pomysłów.
Kiedy zatem zakłócająca innowacja wiąże się z różnymi modelami biznesowymi i wdarciem na rynek low-end, radykalna innowacja opiera się na zdolnościach organizacyjnych oraz indywidualnym i organizacyjnym kapitale ludzkim.
Innowacja zakłócająca i innowacja radykalna – różnice w podejściu
Łączenie tych zmian może wprowadzać w błąd, ponieważ powodują je różne mechanizmy, a odpowiedź na nie wiąże się z odmiennymi strategiami. Innowacja zakłócająca wymaga starannego przyjrzenia się potrzebom klientów i nowych modeli biznesowych, a niekiedy świadomego ograniczenia dochodów, żeby z powodzeniem konkurować z nowymi graczami. Innowacja radykalna prowadzi z kolei do reorganizacji możliwości organizacyjnych w firmie i działania szybciej i sprawniej niż istniejący rywale. Dużą rolę odgrywa także zdolność przewidzenia przyszłości i przygotowania się na coraz to nowe zmiany technologiczne.