Strategia błękitnego oceanu w praktyce – Apple, Ford, Cirque du Soleil i Canon

Koncepcja strategii błękitnego oceanu jest efektem analizy ponad 150 strategii różnych przedsiębiorstw, z ponad 30 branż, na przestrzeni ponad 100 lat. Historia biznesu jest zatem pełna przykładów organizacji, które, w dużej mierze nieświadomie, wykorzystały elementy idei W. Chan Kim i R. Mauborgne w swoich działaniach. Poniżej znajdziecie kilka przykładów najbardziej efektywnego wdrożenia strategii błękitnego oceanu w działania organizacji i jej strategie rynkową.

Strategia błękitnego oceanu: Apple – iTunes

Serwis iTunes, umożliwiający zakup cyfrowych utworów i albumów muzycznych stanowił odpowiedź Apple na rosnący na przełomie XX i XXI wieku trend nielegalnego pobierania muzyki z Internetu. Wraz z rozwojem takich narzędzi, jak Napster, Kazaa, Bearshare czy eMule, dostęp do utworów stał się łatwiejszy niż kiedykolwiek wcześniej, co internauci wykorzystywali bez zastanowienia nad prawami autorskimi czy konsekwencjami takiego działania.

[su_note note_color=”#14a0db” text_color=”#ffffff”]

[/su_note]

Popularność Napstera czy Bearshare brała się również z dynamicznego rozwoju formatu mp3 – cyfrowego formatu muzyki, który pozwalał na swobodne przenoszenie utworów między urządzeniami – komputerem, odtwarzaczem mp3 czy iPodem. Stanowiące dotychczas główny nośnik muzyki płyty CD były znacznie mniej elastyczne, pozwalając na odsłuchiwanie nagranych na nich utworów wyłącznie w dedykowanych odtwarzaczach. Nic więc dziwnego, że fani muzyki wybierali rozwiązanie, które było nie tylko darmowe, ale również znacznie bardziej uniwersalne.

iTunes było odpowiedzią na trend nielegalnego pobierania muzyki z Internetu

Apple postanowiło zatem zredefiniować reguły panujące w branży muzycznej. W porozumieniu z pięcioma głównymi wytwórniami muzyki na świecie – EMI Group, Sony, BMG, Universal Music Group oraz Warner Brothers Record stworzyło platformę, która oferowała tak lubiane przez słuchaczy pliki mp3, ale zapewniała pełną legalność działania – za pobierane utwory i albumy należało zapłacić, podobnie jak za płyty CD. Opłata ta była jednak znacząco niższa, a ponadto rozwiązanie to pozwalało wykorzystać pliki na wielu różnych urządzeniach.

W ten sposób Apple wykreowało błękitny ocean – branżę internetowych sklepów z cyfrową muzyką. Firma z Cupertino skorzystała z dwóch instrumentów koncepcji Chan Kim i Mauborgne. Z jednej strony zastosowała konwergencję dwóch gałęzi – handlu płytami CD oraz platform do pobierania utworów. Z drugiej zaś, Apple wdrożyło innowację wartości w obu obszarach – wyeliminowało coraz bardziej przestarzały element z branży handlu muzycznego – nośnik, a także zastosowało addycję w obszarze platform do pobierania muzyki, dodając możliwość zakupu utworów.

Efektem było stworzenie rozwiązania, które stało się głównym graczem na wirtualnym rynku muzycznym na początku XXI wieku, jak również stanowiło fundament rozwoju takich serwisów, jak Spotify czy Pandora (Blue Ocean Systems, 2017).

iTunes stało się fundamentem rozwoju wielu serwisów streamingowych.

Strategia błękitnego oceanu: Canon – osobisty skaner

Japońskie przedsiębiorstwo jest nie tylko znanym na całym świecie producentem aparatów i akcesoriów fotograficznych, ale również jednym z współtwórców branży skanerów osobistych. Podczas gdy inne firmy skupiały się na tworzeniu rozbudowanych, wielofunkcyjnych skanerów dla korporacji, Canon zdecydował się na rozwiązanie dla pojedynczego odbiorcy. Celem było stworzenie urządzenia, do którego dostęp będzie mieć każdy pracownik, bez konieczności oczekiwania na skanowanie na jednej, wielofunkcyjnej kopiarce znajdującą się np. na pojedynczym piętrze biurowca.

Canon postawił na zaoferowanie urządzeń dedykowanych pojedynczemu odbiorcy.

Canon postanowił zatem wyeliminować część funkcjonalności dużych, profesjonalnych skanerów i stworzyć poręczne, mobilne urządzenie, które zmieści się na biurku każdego pracownika. U podstaw strategii firmy leżała również zmiana grupy docelowej – Canon skupił się na klientach odrzucających, dla których dotychczasowa oferta była trudna do zaakceptowania. Wraz ze zmianą segmentu docelowych nabywców z korporacji na pojedynczych odbiorców firma była w stanie zidentyfikować ich potrzeby i zaproponować rozwiązanie, które w pełni je zaspokajało.

Strategia błękitnego oceanu: Cirque du Soleil

Cirque du Soleil, czyli kanadyjskie widowisko cyrkowo-rozrywkowe jest przykładem wykorzystania strategii błękitnego oceanu, do którego bardzo często odwołują się również sami autorzy koncepcji (Kim i Mauborgne, 2014). Firma organizująca wydarzenia spod szyldu „Cirque du Soleil” wypracowała innowacje wartości w obszarze wdrożenia unikalnego pomysłu na rozrywkę – podczas gdy tradycyjne cyrki koncentrowały się na konwencjonalnych sztukach cyrkowych, Cirque du Soleil proponował im zaspokojenie kilku potrzeb jednocześnie.

Cirque Du Solei postanowiło działać w taki sposób, żeby jednocześnie zaspokajać kilka potrzeb odbiorców.

Podczas widowisk, publiczność mogła obejrzeć zarówno sceny znane z „konwencjonalnych” cyrków (jak np. popisy akrobatyczne), jak i doświadczyć wrażeń związanych z teatrem (jak np. wyszukana muzyka i scenografia). Dzięki temu, Cirque du Soleil mógł dotrzeć do osób, które dotychczas traktowały cyrk wyłącznie jako miejsce, do którego mogą pójść ze swoimi dziećmi.

Cirque du Soleil potrafił także zastosować strategię eliminacji w celu zredukowania niepotrzebnych kosztów. Zrezygnowano ze znanych wykonawców sztuki cyrkowej, tresury i utrzymania zwierząt czy też prezentowania kilku pokazów na scenie w tym samym czasie. W zamian postawiono na dopracowanie wszelkich, najdrobniejszych szczegółów każdego z elementów widowisk, które cieszyły się największa popularnością i uznaniem publiczności – ekwilibrystyki i klaunów.

W tych obszarach jednak również wdrożono innowacje – zamiast dość infantylnych i pozbawionych głębszego przesłania występów zaproponowano widzom fabułę, oprawę muzyczną i motyw przewodni każdego popisu. Efektem tak zastosowanej strategii błękitnego oceanu jest ogromna popularność widowiska oraz szereg nagród, m.in. Primetime Emmy czy Gemini. Firma odpowiadająca za organizację wydarzeń jest również wynajmowana przy okazji największych, światowych eventów – dotychczas współpracowała m.in. z rodziną królewską z Dubaju oraz organizatorami Super Bowl (The Associated Press, 2018).

Strategia błękitnego oceanu: case marki Ford T

Słynny Ford T stanowi natomiast jeden z najbardziej fundamentalnych dla współczesnego biznesu przykładów wdrożenia omawianej koncepcji. Samochód stworzony przez amerykańską firmę jest bowiem klasycznym przykładem wykreowania błękitnego oceanu w branży motoryzacyjnej. Oceanu, który przetrwał ponad 100 lat i do dziś jest jedną z największych i najprężniej działających gałęzi współczesnego biznesu.

Do momentu wprowadzenia rynek Modelu T, branża samochodów osobowych była niezwykle elitarnym i niedostępnym segmentem dla przeciętnego mieszkańca USA. Pomimo iż funkcjonowało w niej wielu producentów, konkurencja między nimi nie była na tyle silna, aby doprowadzić do obniżki cen samochodów – przeciętny pojazd kosztował ok. 1500 dolarów, co było wówczas ponad dwukrotnością średniego rocznego przychodu gospodarstwa domowego.

Ford T był pierwszym samochodem dostępnym niemal na każdą kieszeń.

Ford zaproponował więc pojazd, który miał być dostępny każdemu Amerykaninowi, tworząc jednocześnie segment klasycznego samochodu osobowego. Przedsiębiorstwo uprościło zarówno konstrukcję samochodu, jak i ofertę rynkową, sprzedając wyłącznie jeden wariant samochodu, na dodatek w wyłącznie jednym kolorze. Ford zadbał również o to, aby ułatwić konserwację auta. Efektem tego był samochód, który kosztował 850 dolarów w momencie wprowadzenia na rynek, 609 dolarów w kolejnym roku i zaledwie 240 dolarów po 15 latach (Blue Ocean Systems, 2017).

U podstaw sukcesu Forda leżą również innowacje w obszarze samej organizacji produkcji auta. Szef koncernu, Henry Ford zadbał o wdrożenie linii montażowej oraz wprowadził rewolucję w systemach wynagrodzeń pracowników – ośmiogodzinny dzień pracy i podniesienie pensji o 100% względem płacy minimalnej w USA. Tego rodzaju aktywność możemy zatem postrzegać jako wykreowanie błękitnego oceanu w sferze zarządzania zasobami ludzkimi – Ford jako pracodawca nie miał wówczas konkurentów na amerykańskim rynku

Ponadto redukcja kosztów uzyskana dzięki ograniczeniu wariantów produktu pozwoliła firmie także na stworzenie rozbudowanej sieci dealerów i zintegrowanego kanału dystrybucji (Keeley, R., Quinn i Walters, 2013). Efektem tak zastosowanej strategii błękitnego oceanu był wzrost udziału Forda w rynku motoryzacyjnym z 9% w roku 1908 do 61% w roku 1921. Sam Henry Ford uznawany jest natomiast za jednego z największych innowatorów i jedną z najistotniejszych postaci w historii, nie tylko motoryzacyjnego, biznesu (Blue Ocean Systems, 2017).

Bibliografia

Blue Ocean Systems. (2017, Czerwiec 13). Blue Ocean Strategy Examples. Pobrano Czerwiec 9, 2019 z lokalizacji Blue Ocean Systems: https://www.blueoceansys.com/blogs/blue-ocean-strategy-examples/

Keeley, L., R., P., Quinn, B. i Walters, H. (2013). Ten Types of Innovation. The Discipline of Building Breakthroughs. New Jersey: Wiley.

Kim, W. C. i Mauborgne, R. (2014). Blue Ocean Strategy, Expanded Edition: How to Create Uncontested Market Space and Make the Competition Irrelevant. Harvard Business Review Press.

The Associated Press. (2018, Grudzień 11). Shaq to be featured in Cirque du Soleil show as part of Super Bowl. Pobrano Czerwiec 8, 2019 z lokalizacji Las Vegas Review-Journal: https://www.reviewjournal.com/sports/football/super-bowl/shaq-to-be-featured-in-cirque-du-soleil-show-as-part-of-super-bowl-1548964/