Strategia wartości wspólnej

Biznes coraz częściej poszukuje koncepcji strategicznych dla rozwiązywania problemów społecznych i środowiskowych. Możliwe jest to poprzez wdrażanie takich metod i praktyk, które z jednej strony prowadzą do wzrostu i rozwoju rynkowego, a z drugiej ukierunkowane są na tworzenie innowacji społecznych, zarówno na poziomie lokalnych społeczności i rynków, jak i w wymiarze globalnym.

Wprowadzona przez Portera i Kramera (2011) koncepcja Tworzenia Wartości Wspólnej (Creating Shared Value) stała się katalizatorem zmiany w sposobie myślenia, w którym organizacje koncentrują się na określaniu powiązań między postępem ekonomicznym a społecznym.

Co jest istotą wartości wspólnej?

Sami twórcy koncepcji CSV określają wartość wspólną jako podejście strategiczne, które zwiększa konkurencyjność firmy, a jednocześnie poprawia warunki ekonomiczne i społeczne. W szczególności w społecznościach lokalnych i bezpośrednim otoczeniu organizacji, w których dany biznes działa.

Model biznesowy oparty o wartość wspólną

Wszystko sprowadza się do procesu kreowania wartości oraz poszukiwania modelu biznesowego, gdzie równolegle firma tworzy wartość ekonomiczną, społeczną i środowiskową.

Źródło: Mehera A. R., (2017), Shared Value Literature Review: Implications for Future Research from Stakeholder and Social Perspective.

Modele biznesowe, które opierają się na tworzeniu wartości wspólnej, najczęściej podejmują działania w trzech głównych obszarach:

• Redefiniowanie produktów i rynków – polega na zmianie koncepcji propozycji wartości w celu zaspokajania potrzeb społecznych na rynkach nieobsługiwanych lub na wprowadzaniu innowacji produktowych.

Przykładem takich działań jest firma NNOF Homepage – Nnof, NNOF oferuje szereg produktów i usług ukierunkowanych na ponowne wykorzystanie i modernizację istniejących mebli biurowych. Własne meble biurowe klientów służą jako surowiec dla nowych projektów i realizacji, które NNOF realizuje na ich zlecenie. Oferta firmy ma wiele postaci: od zwykłego ponownego wykorzystania mebli po całkowitą transformację istniejących przedmiotów i wyposażenia. Na przykład z szuflad można zrobić szafki, z blatów biurek – bloki do siedzenia itd. Ponowne wykorzystanie tych materiałów przynosi znaczne korzyści finansowe, zarówno firmie, jak i jej klientom. Poprzez oferowane usługi designu, projektowania i realizacji udaje się także zmniejszyć ślad ekologiczny klientów.

• Redefiniowanie produktywności w łańcuchu wartości to działania mające na celu zwiększenie produktywności samego łańcucha. Najczęściej sprowadza się to do optymalizacji łańcuchów dostaw oraz budowania sieci dystrybucji opartych o bliskich i lokalnych dostawców. Jednocześnie takie praktyki uwzględniają dbałość o zasoby naturalne. Zawierane partnerstwa dotyczą dostawców, których wpływ na środowisko jest co najmniej neutralny.

Rent the Runway Rent the Runway | Rent thousands of designer clothing, dresses, accessories and more. jest przykładem firmy budującej swój łańcuch wartości o tzw. logistykę zwrotną. Polega to na możliwości zwrotu produktu do sprzedawcy lub producenta w celu odzyskiwania poniesionych kosztów lub utylizacji. W takim przypadku produkt przechodzi wzdłuż łańcucha dostaw w kierunku odwrotnym niż normalnie. Firma zajmuje się głównie renowacją ubrań oraz odsprzedażą lub wypożyczeniem odnowionych ubrań i akcesoriów. Za pośrednictwem strony oferuje kolekcje od ponad 550 znanych projektantów. Przejmuje na siebie także obsługę zwracanych produktów, proces renowacji i magazynowania.

• Rozwój ekosystemu biznesowego ‑ polegający na tworzeniu i rozwoju inkluzyjnych sieci lokalnych zbudowanych na zasobach i wartościach, wspólnej wizji i celach, a także rozwijaniu infrastruktury technicznej, dającej dostęp do umiejętności i wiedzy.

BioCity (BioCity Nottingham | UKSPA) to innowacyjny ekosystem w branży medycznej oraz farmaceutycznej, który zrzesza firmy, uniwersytety, laboratoria stawiające czoła wyzwaniom opieki zdrowotnej. Założony w 2002 roku przez Nottingham Trent University i University of Nottingham daje kompleksowe wsparcie doradcze, naukowe, badawcze i infrastrukturę dla biznesu. Obecnie na wzór BioCity z Nottingham powstają kolejne w całej Wielkiej Brytanii. To także przykład zbudowania silnego partnerstwa oraz współpracy konkurujących ze sobą przedsiębiorstw w celu opracowywania rozwiązań naukowych, ich komercjalizacji i przekształcania ich w biznes o trwałych fundamentach rozwojowych. 

Wartość wspólna powstaje w wyniku jej współtworzenia

O czym należy pamiętać przy opracowywaniu strategii wartości wspólnej:

• Nad wszystkim powinna być wizja, która jest swoistą lokomotywą napędzającą zmiany i tworzenie wartości wspólnej. To przede wszystkim budowanie świadomości wyzwań społeczno-ekonomicznych oraz dostrzeżenie przez zarząd, kadrę menedżerską i pracowników, że tworzenie wartości wspólnej to integralna część strategii biznesowej.

• Zaczynamy od precyzyjnego zdefiniowania potrzeb społecznych i środowiskowych, a także wskazania uzasadnienia ekonomicznego poprzez projekcję potencjalnych rezultatów biznesowych i wyników oddziaływania na społeczeństwo i środowisko w stosunku do poniesionych kosztów.

• Osadzenie celu społecznego w strategii działań firmy, jakim jest identyfikacja problemu społecznego. Stwarza on przestrzeń dla biznesowych możliwości i zagrożeń. Niewątpliwie ważne jest tutaj także przeprowadzenie rachunku kosztów, które pozwalają na realizacje takiego celu.

• Realizacja następuje poprzez zmapowanie procesów biznesowych oraz tworzenie optymalnej struktury organizacyjnej wspierających innowacje społeczne i przy wsparciu także ośrodków naukowych, organizacji nonprofit czy też władz samorządowych, jak i samych społeczności.

• Pomiar wartości wspólnej odbywa się poprzez mierzenie faktycznie osiągniętych rezultatów z prowadzonych działań w odniesieniu do wyników ekonomicznych (udział w rynku, rentowność, obniżenie kosztów) w relacji do wyników wpływu społecznego i efektywności społecznej i środowiskowej (wzrost poziomu edukacji, lepsza opieka i profilaktyka zdrowia, mniejsze zużycie zasobów, rozwiązania recyklingowe, zmniejszanie śladu węglowego).

• Współtworzenie wartości wspólnej – podejmowane działania oraz projektowanie i wdrażanie innowacji społecznych to przede wszystkim zaangażowanie wszystkich stron do wspólnej inicjatywy. Mobilizacja partnerów i interesariuszy w celu pozyskania wiedzy, zasobów i umiejętności, które pozwalają na poprawę dobrostanu społecznego. Wartość wspólna powstaje w wyniku jej współtworzenia poprzez klientów, mieszkańców, użytkowników, a nawet w przypadku wspólnego wysiłku firm konkurencyjnych, zwiększa potencjał społeczny.

Bibliografia

1. Mehera A. R., (2017), Shared Value Literature Review: Implications for Future Research from Stakeholder and Social Perspective.
2. Porter M.E., Kramer M.E. (2011). Creating Shared Value. How to reinvent capitalism and unleash a wave of innovation and growth. Harvard Business Review, 89(1/2), 62–77.
3. Moon H.C., Parc J., Yim S.H., Park N. (2011), An Extention of Porter and Kramer’s Creating Shared Value (CSV): Reorienting Strategies and Seeking International Cooperation, Journal of International and Area Studies, Volume 18, Number2, 2011, pp.49-64
4. Prahalad  C. K., Ramasway, V. (2004). The Future of Competition. Boston: Harward Business School Press​
5. Kramer M., Pfitzer, M. W. (2016), The ecosytem of shared value, „ Harvard Business Review”, 9/2016. p.11.
6. Pfitzer, M., Bockstette, V., & Stamp, M. (2013). Innovating for shared value. Harward Business Review, 91, pp. 100-107.
7. https://nnof.be/en/
8. https://www.renttherunway.com/
9. https://www.ukspa.org.uk/biocity-nottingham/
10. What Is Shared Value – Driving Corporate Purpose | Shared Value Initiative